De aarde en de min

Accessoires als alarm, omvormer,
zonnepaneel, satelliet-TV, camera's etc.
Plaats reactie
jansloos
Berichten: 7038
Lid geworden op: do 10 apr 2014, 11:17
Locatie: Leiden. Mooiste stad van..........nou ja kom maar niet . Hebben geen fatsoenlijke camperplaatsen.

De aarde en de min



Bericht door jansloos »

De min, aarde, aardlek
Veel is hier al over geschreven, en dit is mijn visie er op:

De min (van het accusysteem) is wezenlijk iets anders dan de “aarde” van het 230Volt “paal” systeem.

Hoewel de termen soms door elkaar worden gebruikt en ze op dezelfde aansluitingen kunnen voorkomen, vertegenwoordigen de min van het accusysteem en de 'aarde' van het 230Volt systeem twee verschillende systemen.

De accu min
De accumin, kun je zien als de “terugvoerleiding”van het 12Volt accusysteem, en zit bij de startaccu en de huishoudaccu aan het chassis vast.
Hij maakt dus een wezenlijk deel uit van de stroomvoerende delen.

Begon men in het begin van de autobouw met uitsluitend het chassis te gebruiken als min, nu is men geneigd hier een aparte leiding voor aan te leggen, mede doordat vaak grote delen van de carrosserie van kunststof zijn en er op de gepuntlaste delen van het metalen deel corrosie door spanningsverschillen op kunnen treden.
Deze min is uitsluitend van het accusysteem. Samen met de:
Dynamo min
Nu we de rol van de accumin hebben besproken, is er ook de – en niet onbelangrijk - min van de dynamo. Die zit vast aan het motorblok, waardoor ook het gehele motorblok als min fungeert. Van het motorblok loopt een flexibele gevlochten draad ( Litze) naar het chassis.

Doordat, zeker in een camper, er steeds – niet alleen meerdere maar ook zware verbruikers gebruikt worden, omvormers bijvoorbeeld, moeten de daardoor optredende zware stromen ook een weg door het (stalen) chassis vinden.
Een eigen apart lopende mindraad biedt hier uitkomst. Het zorgt voor een betere geleiding, en voorkomt allerlei stromen en kleine spanningsverschillen binnen het chassis en daardoor mogelijke corrosie tussen metalen delen.

Dan zijn we nu aangekomen bij de:
"Aarde"

Net zo “min” als de accumin een “aarde” is, behoort de aarde tot de accumin. hoewel ze gedeeltelijk dezelfde weg bewandelen.

Waar de 'min' hiervoor daadwerkelijk deel uitmaakt van het stroomvoerende deel van de 12 Volt installatie, Is de 'aarde' een BESCHERMING van het 230Volt systeem, en veel meer een bescherming van de gebruiker.
Van stroomvoerende geleider is hier volstrekt geen sprake.
In de normale situatie loopt er volstrekt geen stroom van het 230V systeem door het metalen deel van de carrosserie. Het tegendeel zelfs, mocht er een stroom gaan lopen, zou dit reden voor – een eventeel - geplaatste aardlekschakelaar zijn om af te sluiten.

De spanning, en alle stromen die in een 230V systeem optreden vinden hun weg door de twee aanwezige draden met bruin en blauw als kleur en meestal L en N gemerkt
Hiernaast loopt SPANNINGSLOOS de aarde mee. In europa geel/groen gemerkt.
Daar waar de spanningvoerende delen blauw/bruin, door de aardlekschakelaar worden geleidt , loopt de geel/groene draad BUITEN DE AARDLEK OM zijn eigen weg.

Eigenlijk is “aarde”geen goede naam. “Veiligheidsaarding” zou beter op zijn plaats zijn. Een beschermingsleiding in het 230V systeem
In tegenstelling tot de 'min' van het accusysteem, die deel uitmaakt van het stroomvoerende deel van het 12V systeem, is de 'veiligheidsaarding' bedoelt als bescherming van de gebruiker.
Hij is niet betrokken bij het dragen van stroom, maar eerder bij het voorkomen van gevaarlijke situaties.

In de richtlijnen voor 230Volt installaties staat dat spanningvoerende delen met aanraakbare metalen buitenkant voorzien moeten zijn van een veiligheidsaarding.
Deze “ Veiligheidsaarding” zit daarom direct bij binnenkomst, dus daar waar de kabel van de paal binnenkomt aan het chassis, en verder op de aangelegde stopcontacten en apparaten afgemonteerd.


Wat doet de aardlekschakelaar daar?

Gemonteerd, of in ieder geval aangesloten direct na binnenkomst van de 230V ,
wacht hij tot er iets fout gaat in het 230V systeem. Met name, dat er bijvoorbeeld spanning op de buitenkant van de camper komt, of op de waterkoker / het koffieapparaat.
En dat is niet geheel denkbeeldig. Stel dat er een draad uit een verbinding losschiet, en het metalen gestel, zoals dat wordt genoemd aanraakt. Dan staat het gehele metalen deel onder volle spanning.
Daar de camper geïsoleerd op rubber banden staat, bent u degene die de schok voelt.
In dat geval wordt de ( en u ziet dat het niet overbodig is) aardlekschakelaar aangesproken die de stroom uitschakelt.

Aarde bij een omvormer
Zoals hiervoor uitgelegd, staan de min van het 12Volt campersysteem en de veiligheidsaarde behorend bij het 230V systeem geheel los van elkaar.
Moet ik mijn omvormer dan ook aan de aarde aansluiten?
Bij sommige omvormers kan dat. In de gebruiksaanwijzing leest u waar en hoe aan te sluiten.
Uw omvormer fungeert dan als uw eigen energieleverancier, net alsof u aan de paal aangsloten staat.
Het is aan te bevelen hiervoor een aparte aardlek te gebruiken.

Sluit u deze aarde van de omvormer niet aan, dan blijft er een zg 'zwevende spanning' over.

Hierna heb ik mijn bewonderde vriend CHATGTP gevraagd een eindcontrole te doen.
Dit is zijn antwoord:


"Zeker, laten we een eindcontrole uitvoeren:"

Accusysteem:

Zorg ervoor dat de accumin goed is aangesloten aan het chassis, met speciale aandacht voor campers met kunststof carrosseriedelen.
Controleer of de dynamo min correct is verbonden met het motorblok en of er een flexibele draad naar het chassis loopt.

Veiligheidsaarding (230V-systeem):

Bevestig dat de veiligheidsaarding direct bij binnenkomst aan het chassis is aangesloten.
Controleer of alle aanraakbare metalen oppervlakken, stopcontacten en apparaten zijn voorzien van veiligheidsaarding.
Aardlekschakelaar:

Zorg ervoor dat de aardlekschakelaar direct na binnenkomst van het 230V-systeem is geïnstalleerd en correct is aangesloten.
Test de aardlekschakelaar regelmatig om ervoor te zorgen dat deze goed functioneert.
Aarde bij Omvormer:

Volg de instructies in de gebruiksaanwijzing van de omvormer voor aansluiting op aarde.
Indien mogelijk, gebruik een aparte aardlekschakelaar voor de omvormer.
Zwevende Spanning:

Als de omvormer is gebruikt, controleer dan of deze correct is aangesloten op aarde om 'zwevende spanning' te voorkomen.


Algemene Controle:

Controleer de algemene bedrading op beschadigingen en zorg ervoor dat alle verbindingen veilig zijn.
Zorg ervoor dat alle elektrische componenten voldoen aan de geldende normen en voorschriften.
Regelmatig Onderhoud:

Plan regelmatige controles en onderhoud van het elektrische systeem in de camper om optimale prestaties en veiligheid te waarborgen.
Let op: Als je niet zeker bent van bepaalde aansluitingen of als er twijfels zijn over de veiligheid, is het raadzaam om een professionele elektricien te raadplegen. Veiligheid staat altijd voorop bij elektrische installaties.
Laatst gewijzigd door jansloos op di 09 jan 2024, 16:53, 4 keer totaal gewijzigd.
U wilt toch iets van elektra weten?

Hier een uitleg. viewtopic.php?t=8447652

Schema maken? viewtopic.php?t=8479767

Over Arde en Min viewtopic.php?t=8486258

Hier iets (met toestemming) over uitgebreid autotechniek. Motorisch, elektrisch, remmen, chassis, enz.
https://www.mvwautotechniek.nl/
PE1OPQ Theo
Berichten: 4884
Lid geworden op: ma 12 dec 2011, 16:24
Locatie: Gasselternijveen

Re: De min en aarde.



Bericht door PE1OPQ Theo »

Toch een opmerking?
De aardlek schakelaar doet niets anders dan tussen de fase en de nul kijken of er net zo veel stroom in gaat als dat er terug komt.
Komt dit boven een waarde, meestal 100 milliampère, dan verbreekt deze schakelaar de verbinding.
De randaarde heeft hier niets mee van doen, maar is wel vaak de andere verbinding waar stroom door gaat.
Zolang het de randaarde is, en niet jij als mens, is alles veilig en overleef je zo iets.
Onveilig wordt het pas als jij als mens deze randaarde gaat vervangen en zo onderdeel gaat worden van je veiligheid systeem.

Theo
jansloos
Berichten: 7038
Lid geworden op: do 10 apr 2014, 11:17
Locatie: Leiden. Mooiste stad van..........nou ja kom maar niet . Hebben geen fatsoenlijke camperplaatsen.

Re: De min en aarde.



Bericht door jansloos »

Goed hoor, maar noem t een aanvulling.
En 100mA? Is dat geen 30?
U wilt toch iets van elektra weten?

Hier een uitleg. viewtopic.php?t=8447652

Schema maken? viewtopic.php?t=8479767

Over Arde en Min viewtopic.php?t=8486258

Hier iets (met toestemming) over uitgebreid autotechniek. Motorisch, elektrisch, remmen, chassis, enz.
https://www.mvwautotechniek.nl/
myway
Berichten: 16020
Lid geworden op: wo 31 mei 2006, 21:07

Re: De min en aarde.



Bericht door myway »

Idd 30 mA
Hij schakelde af als er een lekstroom is tussen 15 en 30 mA
Gebruikersavatar
TestCase
Berichten: 6759
Lid geworden op: wo 09 nov 2016, 22:42

Re: De min en aarde.



Bericht door TestCase »

Nog even een mogelijke verwarring wegnemen.
Wanneer er spanning, 230V, op het chassis staat doet de aardlek nog niets. Pas wanneer er stroom vanaf het chassis gaat lopen naar de aarde, iemand raakt het chassis aan terwijl die persoon met de aarde contact maakt bijv., wordt er in de aardlekschakelaar geconstateerd dat niet alle heengaande stroom ook weer terugkomt en dus schakelt deze uit. De schakelaar wordt daarom ook differentiaal-/verschilschakelaar genoemd.

(Aarde, letterlijk, is wel degelijk een geleider voor de 230v, de veiligheidsaardedraad zit aan onze aarde vast samen met de nuldraad en daarom hebben we die aardlekschakelaar nodig. We hebben dezelfde fout gemaakt bij 12v waar we het chassis als min gebruikten en nu ook inzien dat we dat beter niet kunnen doen.)
AfbeeldingA good traveler has no fixed plans and is not intent on arriving. (Lao Tzu)
EuraMobil ProfilaRS 720EB
Gebruikersavatar
kowa
Berichten: 801
Lid geworden op: zo 17 okt 2004, 12:46
Locatie: Flevoland

Re: De aarde en de min



Bericht door kowa »

Wat een duidelijke uitleg van min- en aarde mag wel wat vaker van dit informatie komen.
Ben zelf wel technisch onderlegt maar nu wel weer even met de neus op de feiten gedrukt. :clap:
Onderweg naar (t)huis
Gebruikersavatar
seth_space
Berichten: 9106
Lid geworden op: za 06 aug 2016, 18:40
Locatie: Brabant

Re: De aarde en de min



Bericht door seth_space »

@testcase
de veiligheidsaardedraad zit aan onze aarde vast samen met de nuldraad
Beweer je nu dat je camper de groen/gele draad verbonden is met de blauwe draad?
Ook vroeger was niet alles zoals het vroeger was. HvV
“Wisdom is the result of experience and experience the result of bad judgement.”
PE1OPQ Theo
Berichten: 4884
Lid geworden op: ma 12 dec 2011, 16:24
Locatie: Gasselternijveen

Re: De aarde en de min



Bericht door PE1OPQ Theo »

uiteindelijk in de centrale wel :thumbup:
En toch behandelen we ze als twee aparte leidingen omdat ze een beide een andere rol hebben.

Theo
Gebruikersavatar
seth_space
Berichten: 9106
Lid geworden op: za 06 aug 2016, 18:40
Locatie: Brabant

Re: De aarde en de min



Bericht door seth_space »

nooit bij stilgestaan..
Voor de Victron fans hier is dit verhaal trouwens zeker zo verhelderend en leesbaar geschreven.
https://www.victronenergy.com/media/pg/ ... afety.html
Ook vroeger was niet alles zoals het vroeger was. HvV
“Wisdom is the result of experience and experience the result of bad judgement.”
jansloos
Berichten: 7038
Lid geworden op: do 10 apr 2014, 11:17
Locatie: Leiden. Mooiste stad van..........nou ja kom maar niet . Hebben geen fatsoenlijke camperplaatsen.

Re: De aarde en de min



Bericht door jansloos »

Waarbij de eerste regel al in de fout gaat.

Hier wordt gesuggereerd dat de "aarde" deel van een stroomkring uitmaakt.

En dat, is pertinent niet waar. Er mag totaal geen spanning/stroom door de aarde gaan.
Beveiliging is zijn enige opdracht.
U wilt toch iets van elektra weten?

Hier een uitleg. viewtopic.php?t=8447652

Schema maken? viewtopic.php?t=8479767

Over Arde en Min viewtopic.php?t=8486258

Hier iets (met toestemming) over uitgebreid autotechniek. Motorisch, elektrisch, remmen, chassis, enz.
https://www.mvwautotechniek.nl/
PE1OPQ Theo
Berichten: 4884
Lid geworden op: ma 12 dec 2011, 16:24
Locatie: Gasselternijveen

Re: De aarde en de min



Bericht door PE1OPQ Theo »

jansloos schreef:
vr 19 jan 2024, 18:48
Beveiliging is zijn enige opdracht.
Klopt, ik zei al ze hebben beide een heel andere rol.

Theo
Gebruikersavatar
seth_space
Berichten: 9106
Lid geworden op: za 06 aug 2016, 18:40
Locatie: Brabant

Re: De aarde en de min



Bericht door seth_space »

Daar is deze reactie op:
AARDVERBINDING VERSUS AARDING
Een aardverbinding is een elektrische verbinding die bewust wordt gecreëerd tussen een geleider van een stroomkring (een nuldraad of nulleider) en een in de aarde aangebrachte aardelektrode. De aarding van elektrische apparaten is voorzien in de constructie van het apparaat zelf.

De aarding van elektrische apparaten en de aardverbinding samen zorgen dat elektriciteit of spanning in de aarde kan wegvloeien. Dit voorkomt dat de elektriciteit niet op het apparaat of de installatie komt te staan waardoor gevaarlijke of nadelige situaties voor mens en apparaat ontstaan.
https://www.beemster.nl/kennis/aarding/

Maar toch typisch dat op zoiets essentieel zo misverstanden of interpretatie verschillen bestaan. Geen idee van.
Ook vroeger was niet alles zoals het vroeger was. HvV
“Wisdom is the result of experience and experience the result of bad judgement.”
Gebruikersavatar
TestCase
Berichten: 6759
Lid geworden op: wo 09 nov 2016, 22:42

Re: De aarde en de min



Bericht door TestCase »

Het hele probleem met de optater die we kunnen krijgen komt voort uit het feit dat we de fysieke aarde als min/nul gebruiken, al vanaf de oorsprong van het electriciteitsnet. Dit is gedaan omdat dit een dure, koperen, geleider scheelde. Was dit niet gebeurt dan kon je gerust één willekeurige draad vastpakken maar niet beide tegelijk. Dat laatste gebeurt nu wel want we staan/lopen altijd op één draad, die noemen we de nuldraad. Raak je nu de fasedraad aan dan heb je 'feest' want er gaat stroom kopen van de fase door jezelf naar de min waar je op staat.

Later hebben we de aarde draad toegevoegd, die de metalen buitenkant van een apparaat verbind met de aarde om een evt. spanning af te voeren en de zekering te laten springen. We deden dit met een extra draad omdat bijv. de steker op twee manieren in het stopcontact past, je weet bij het apparaat feitelijk niet wat de fase en nul is want dat is niet belangrijk.

Nog later bedachten we dat we de boel nog veiliger konden maken door het stroom verschil van de fase en nul draad te meten, wat er in gaat moet er ook weer uitkomen. Op deze wijze hoefde er geen 16A door iemands lijf te lopen voordat de zekering sprong en dus de spanning weg valt maar slechts 30mA wat een betrekkelijk veilige stroom is.


En inderdaad de veiligheidsaarde mag NOOIT stroomvoerend zijn, daar hebben we de nuldraad voor.


In de tijd voor de aardlek was er een geinig trucje om regenwormen te vangen om te vissen. Je stak een ijzeren staaf in de grond die je verbond d.m.v. een draad met de fase van het stopcontact. Je wachtte 10 sec. en je kon naar hartelust rapen.
AfbeeldingA good traveler has no fixed plans and is not intent on arriving. (Lao Tzu)
EuraMobil ProfilaRS 720EB
Plaats reactie