een groene Mitsubishi L300 4x4

[Burro]

na vervanging van de radiator bleek de verwarming niet te werken. Daar kreeg ik het zelf wel warm van... ik had namelijk van alles gecheckt bij aanschaf van de bus behalve de kachel omdat het zo'n mooi weer was. Ik wist dus niet of het probleem er vóór vervanging ook al was. dus wat was het probleem? Eerst dacht ik aan ontluchting, maar dat bleek na troubleshooting niet de reden te zijn. het systeem was perfect gevuld. Uiteindelijk bleek de oorzaak te zitten in het kachelhuis. de klep die zorgt voor koude of warme lucht circulatie was afgebroken en zat vast in de koud-lucht stand. Dit zou wel eens de reden kunnen zijn geweest dat de vorige eigenaar afscheid had genomen, want navraag bij de oorspronkelijke onderhoudsgarage bleek dat de bus een jaar eerder al een andere kachelhuismotor had gekregen! Dat was waarschijnlijk geen goedkope reparatie geweest.

dus het dashboard moest eruit om het kachelhuis te vervangen of te repareren. uiteindelijk werd het een reparatie omdat ik verwachtte dat andere kachelhuizen potentieel hetzelfde euvel hebben: een stalen klep bekleed met schuim (voor demping) is ingegoten in een kunststof as. als het staal gaat roesten zet dit uit, waardoor het kunststof breekt...

de nieuwe klep en as heb ik van aluminium gemaakt: gaat niet roesten...

zoals gezegd een beetje een moeizame start, maar daardoor wel de bus goed leren kennen...

helaas heb ik geen foto's meer van deze operatie.

[Mitsu]

Jammer van de radiator, maar ja, een nieuwe is misschien ook wel weer praktisch. Het is iets wat wel belangrijk is bij de hoge temperaturen (met name in het verre buitenland). Wel een hele mooie oplossing die skid plate. Wij hebben deze niet, maar gelukkig heeft het geen problemen gegeven gedurende onze trip van ruim 10.000 km. Onderweg heb ik de radiator wel goed in de gaten gehouden (en met name gras zitten plukken ).

Wat betreft de dynamo, wij hebben reservekoolborstels meegenomen. Is 9 van de 10 keer wat je moet vervangen als de dynamo ermee kapt. Gelukkig hebben we ze niet hoeven te gebruiken.

Keep us posted!

[Burro]

Ja, koolborstels meenemen moet wel lukken..
@mitsu: heb je verder nog technisch onderhoud (moeten) plegen om die 10.000km te rijden?

Technisch gezien wil ik de bus zoveel mogelijk standaard laten. Er zijn genoeg voorbeelden te vinden op internet van verhoogde L300 busjes, waarbij als groot voordeel natuurlijk de extra bodemvrijheid wordt aangehaald. een keerzijde is natuurlijk wat meer instabiliteit door het hogere zwaartepunt. Ik ben nog niet overtuigd van het verhogen omdat dat mechanisch gezien nogal wat inhoudt. Het ziet er wel stoer uit. Ik heb wel bekeken wat er aan winst te halen is zonder verhoging. Standaard is 215/80R15 gemonteerd. dat komt uit op een diameter van 725mm. de keus in banden die op de 6J15 velgen passen is kleiner. Daarom heb ik de wielen vervangen voor een maatje groter: 6J16 met een ET=0. Deze komen van een toyota landcruiser en die kom je ook overal tegen. bovendien is de keus in banden groter. de beste keus in dit geval is 225/75 R16. dat komt uit op een diameter van 744mm: net even wat grotere doorsnede dus wat meer bodem vrijheid geeft zonder de ophanging te verhogen. Door de iets grotere rol omtrek rij je met iets hetzelfde motor toerental op de snelweg ook een beetje sneller, dat kan ook geen kwaad. Daarbij staan de banden iets verder naar buiten door de ET waarde van 0. dus de bus wordt ook iets stabieler.

---
De poptop heb ik laten doen. dat leek me het beste. We hebben er bewust voor gekozen om niet in de poptop te slapen: als we in een koude omgeving zijn kunnen we het dak dicht laten zodat we minder warmte verliezen, en we kunnen "low profile" overnachten als we denken dat dat nodig is.

[ducati 900]

Ja, koolborstels meenemen moet wel lukken..

Ik herinner me van mijn Isuzu tijd dat ik de spanningsregelaar ook een paar keet heb vervangen, moet je er ook insolderen.
Maar op mijn reizen naar Italie had ik er altijd eentje mee, kosten (toen) niks, en daar ook al eens eentje vervangen.

Ben.

[Burro]

..en een soldeerbout in de gereedschapskoffer..

de vloer

de vloer van de bus was in goede staat. er is op dit forum genoeg te vinden hoe je een vloer het beste kunt uitvoeren, ik heb daar wel hulp aan gehad om mijn eigen mening te vormen. ik heb de dubbele cabine verwijderd en alle roestplekken bijgewerkt en de gaatjes dicht gemaakt. Daarna heb ik de groeven in de vloer opgevuld met 10mm xtrem en daarna heb ik dwars op de rijrichting latten zitten die op de vloerribbels gekit zijn. ik heb ze niet extra geschroefd want ik wil zo weinig mogelijk gaatjes in de bodem: dit is elke keer een potentiele roestplek. ik heb poly-max kit gebruikt en de hechtkracht is uitstekend. dat heb ik eerst uitgeprobeerd dus ik heb er wel vertrouwen in dat dit op zijn plek blijft, ook bij vaak een slecht wegdek. de kit blijft namelijk elastisch dus kan ook wat vervorming hebben. Op cruciale plekken (accu en watertanks) heb ik een groter stuk multiplex op de vloer gekit om lokaal de grotere belasting te kunnen opnemen en op verschillende plekken zit een klein blokje hout zodat de toplaag niet doorbuigt. tussen de dwarslatten ligt dan nog een laag van 10mm xtrem en dan nog een laagje van 3mm PE met aluminium voordat de toplaag van 12mm watervast hardhout wordt geplaatst. de dwarslatten zorgen ervoor dat de toplaag goed ondersteund wordt en niet inveert. de toplaag is bewust van watervast hardhout omdat dit een wat ruwer oppervlak heeft in tegenstelling to bijvoorbeeld betonplaat, ik vind het oppervlak daarvan te glad. De vloer is uiteindelijk semi-zwevend... de toplaag zit vast geschroefd aan de dwarslatten. de dwarslatten zitten alleen gekit op de vloer. daarnaast zitten er op 4 plekken in de bus sjor-ogen (M10) waar de vloer serieus vast zit aan de bus in geval van een botsing. de randen van de vloer heb ik open gelaten, dus bewust niet gekit, zodat de vloer kan ademen. dit heb ik besloten op basis van ervaringsdeskundige FSL: hij heeft veel campers gezien en steeds blijkt dat bussen met volledig gekitte vloeren meer roest vertonen.

[Mitsu]

Hi Burro,

Wij hebben de auto gewoon goed laten nakijken en daar waar nodig zaken laten vervangen/verversen. De bladveren hadden hun beste tijd gehad, dus deze zijn vervangen. Ik wilde de auto iets hoger hebben en gezocht voor verhogingsveren. Niet te krijgen voor de L300 ... In Duitsland vond ik een leverancier die heavy duty veren levert en de auto naast sterke veren ook wat verhoogd. Prima oplossing dus. Voor wilde ik ook verhoogd hebben, maar dat ging enkel met het opschroeven van de torsiestangen. Ik heb deze verhoogd tot een aanvaardbare hoogte, je moet echt genoeg ruimte hebben tussen de stang en bump stop, anders worden de rijeigenschappen (en veiligheid!) aangetast. Het is uiteraard aan jou of je de auto wilt verhogen of niet, maar het feit dat ik de voorkant niet zo hoog heb gekregen als de achterkant is wel een issue geweest (in Afrika tenminste). Die bodemvrijheid heb je heel hard nodig! Ik heb heel wat kunst en vliegwerk moeten uithalen om sommige routes door te komen. En geloof me, die standaard bash plate heeft heel wat schade aan het onderstel weten te voorkomen. Ik heb nu na wat research een goede manier gevonden om ook de voorkant hoger te krijgen, iets wat ik 100% zeker ga doen.

Verder is de auto redelijk standaard gebleven, de fabrieksonderdelen zijn prima. De schokdempers voor zijn nu wel wat versleten, dus die ga ik vervangen voor HQ after market exemplaren. En voor het reizen: zorg dat alle vloeistoffen netjes zijn ververst en je rijdt kilometers zonder problemen!

Oh ja, over het niet afkitten van de vloerranden, er valt wat voor te zeggen. Totdat je vloeistoffen morst (dat gebeurt sneller dan je denkt) en deze via de vloerranden de bodemplaat bereiken. Dat is bij ons meerdere malen gebeurt, met als gevolg dat we van alles hebben geprobeert om het daar grotendeels weg te krijgen. Verder moet je vertrouwen op dat de rest opdroogt. Uiteindelijk hebben we de gehele binnenruimte gekit, maar we hebben de achterzijde (bij de traanplaat) wel 'open' gelaten voor de benodigde ontluchting.

Trouwens, wij hebben er nu 30x9.5 15" met ET -6 onder liggen en dat bevalt goed. Ik denk dat je met jouw wielupgrade ook een prima keuze hebt gemaakt!

[Burro]

Bedankt voor jouw tips Mitsu.

misschien dat ik nog eens na ga denken over het verhogen van de bus...

de indeling van deze bus..

cruciaal is natuurlijk de indeling van de bus. een camperbus van dit formaat is een groot compromis, dus we moeten prioriteiten stellen. Als je langer onderweg bent wil je in ieder geval goed kunnen uitrusten. Eerste prioriteit is dus een goed bed. We willen met het dak dicht kunnen slapen, dus het bed komt achterin de bus. de meeste bussen hebben en vrij smal bed voor twee personen. in deze bus past een (standaard) bed van 1m40 breed, en twee meter lang. als basis heb ik gekozen voor een lattenbodem van ikea. dit zal allicht meer comfort geven dan een plankbodem. de achterste helf van de lattenbodem wordt vast gemonteerd in de bus, terwijl de voorste helft verdeeld wordt in een rugleuning en zitting. dit "rock and roll" idee zie je ook in VW busjes: de achterbank kun je veranderen in een bed. het bed komt dus op zithoogte en loopt van de achterklep zover de bus in als nodig is (2 meter dus).


Slapen..


zitten..

tweede prioriteit is water. Water heb je nodig. het is zwaar en neemt plek in beslag. ik heb gekozen voor twee keer 40 liter, en deze tanks zitten tussen de achterwielen en onder het bed. dat is zo laag mogelijk in het interieur en binnen de wielbasis. Tanks in het interieur betekent ook dat we geen kans op bevriezing hebben. Ik heb gekozen voor twee tanks zodat we de mogelijkheid hebben om, als het echt nodig is, twijfelachtig water mee te kunnen nemen in een tank zonder gelijk het hele systeem te vervuilen. Bovendien heb je niet altijd 80 liter nodig, dus dan is het fijn om een kleinere tank te hebben: dan klotst het minder en is de verversings interval korter.


watertank gezien van boven met peilbuis


watervulslangen van schuifdeur naar tanks

derde punt is de accu, want die is zwaar en moet dus een goede plek krijgen: binnen de wielbasis en op de vloer. De accu heeft een plek gevonden links voor de achterste wielkast. vlak bij een M10 sjoroog-plek zodat ie goed vast gezet kan worden en de verbinding naar de startaccu blijft zo ook een acceptabele afstand; die zit namelijk onder de bestuurders stoel. de accu zit opgesloten tussen zijwand en een aluminium hoeklat die gekit en geschroefd is op de houten vloer. de houten vloer is hier ook lokaal verstevigd. bovendien zit 1 alu hoeklat ook vast door de M10 sjor-oog-bout. tenslotte zit de accu gefixeerd door een spanband.


accu..

[Mitsu]

Erg mooi opgelost allemaal Burro. Zo'n binnenslaapruimte is ook echt heel prakisch. De accu hebben wij ook op een dergelijke manier gemonteerd. Het werkt prima! Hoeveel Ah heb je genomen? Ga je ook een buiten- en/of binnenkookunit plaatsen?

Keep on posting (met foto's)!

[Burro]

bedankt! ik loop een beetje achter met berichtgeving, de volgende foto's volgen snel. Als accu heb ik een AGM, CPC-110 Ah. Ik wilde eigenlijk een zwaardere, 150Ah, maar die werd zó groot en zwaar dat ik eerst nog maar eens ging rekenen met de excelsheet van Mickel Moen, en toen besloot ik deze lichtere te nemen. afgelopen zomer ging dat al goed, (maar één keer aan de paal gestaan in 3 weken) maar nu ben ik bezig een zonnepaneel te plaatsen, dus dan is het helemaal perfect. ik heb bewust voor 1 accu gekozen omdat een collega, die thuis is in electro, dat aanraadde ipv twee kleinere accu's.

de keuken (2-pits) zit bij ons achter de bestuurder, en omdat we normaal gesproken "rechts" luifelen, heb ik niet zo'n mooie oplossing gemaakt als jij hebt bij de achterklep. Als ik buiten wil koken, haal ik de gasfles achter uit de bus en gebruik ik 'm met een losse branderkop. mijn plan is nog steeds om een dieselkookplaat te monteren maar daar heb ik heel verschillende verhalen over gelezen en het is best duur, dus voorlopig laat ik het zo.

groetjes!

[Burro]

Ik had nog een plaatje van de andere kant, met vulopeningen voor de watertanks:

[Burro]

electrisch systeem..

ik heb veel hulp gehad aan de blogs van mickel moen, dus dank daarvoor, mocht je dit lezen. De uitleg en argumentatie was duidelijk en het elektrische schema hielp ook erg. zelf heb ik een werktuigbouw achtergrond dus duidelijke taal over elektriciteit was wel handig. ik wilde dit eerst uitvogelen zodat de zwaarte van de accu bepaald kon worden ivm bevestiging op de vloer en inbouwmaat. ik heb om twee redenen voor een enkele accu gekozen: een enkele accu neemt minder plek in beslag en het electrisch schema is ietsje eenvoudiger. ik heb enige marge aangehouden zodat een vervangings accu er ook nog in past (hoop ik). Een goed electrisch schema helpt je om geen fouten te maken, en het kan je later ook nog helpen als je een storing moet opsporen, dus ik heb de tijd genomen om het goed uit te werken.


huidig schema

en wat plaatjes van de uitvoering:


zekeringen achter paneel bij de waterpomp


en achterzijde statuspaneel

[jan-]

Mooi schema.

Nog een paar vragen/opmerkingen over de zekeringen:
1) Die 80A zekering naar de omvormer is volgens mij niet nodig. Daarvoor zit al een 100A zekering.
2) Moet er geen zekering bij de huishoudaccu in de draden die naar de MPPT en CTEC lader? Of zitten deze vlak bij de accu?
3) Er zit een 1A zekering tussen de startaccu en de CTEC lader optie. Moet dit geen zwaardere zekering zijn?

Ik zie in je camper 2 zware schakelaars. In je camper maar 1.

[Burro]

Hoi Jan,

bedankt voor je opmerkingen. de hoofdkabel van startaccu naar HH accu is 35 mm2, daarom is deze gezekerd met een 100A zekering. ik deze kabel en zekering zo zwaar gekoezen omdat ik in geval van nood de motor met de hh accu wil kunnen starten.
de kabel naar de omvormer is 25mm2, dus die krijgt ook een kleinere zekering. Als ik in dit geval een zekering zou laten vervallen, zou dat die van 100A moeten zijn, omdat je de zekering afstemt op de dunste draaddoorsnede. 25mm2 dus.

De MPPT heeft zijn eigen zekering (20A) en de ctek lader is ook van zichzelf gezekerd. maar de kabels... deze heb ik over het hoofd gezien, daar ga ik wat aan doen.

alle 1A zekering in mijn schema zitten in signaal draden (noodstart via HH, signaallamp omvormer actief, voeding shunt, voeding accumonitor). Tot nu toe werkt dit perfect.

die 1A zekering tussen de Ctek en de accu is een foutje, de Ctek zit direct op de accupolen. ik zal mijn schema bijwerken en dan weer plaatsen.

In de camper zit 1 hoofdschakelaar, en dat is ook zo in mijn schema, maar ik heb in mijn schema ook vereenvoudigde schakelaars getekend, misschien dat je zo'n schakelaar bedoeld?

groetjes,

[jan-]

Je hebt gelijk dat een dunnere draad een lagere zekering nodig heeft, maar zo veel scheelt het niet 100 of 80 ampere. Als je meer dan 80A verwacht bij starten is het maar de vraag of 100A wel voldoende is. Hangt er natuurlijk van af hoe leeg de startaccu is. Met een 80A zekering zou je iets langer moeten wachten na het bijschakelen van de huishoudaccu voordat je kan gaan starten. Maar nu ze er in zitten zou ik ze mooi laten zitten.

Ik dacht op het plaatje hieronder links 2 zware schakelaars te zien, maar bij nader inzien zijn dit denk ik water kranen.